Żarówki znane od 1879 r. są najbardziej rozpowszechnionym źródłem światła i pomimo stosunkowo małej skuteczności świetlnej w wielu przypadkach są źródłem wciąż niezastąpionym. Zaletami żarówek są: duże zróżnicowanie ich mocy (od części wata do kilku kilowatów) oraz możliwości stosowania różnych wartości napięć zasilania (od 1,5 V do 280 V). Wydajność świetlna żarówek zawiera się w granicach od 8 do 18 lm/W (większe wartości wydajności odpowiadają żarówkom o większej mocy). Wartości znamionowe strumienia świetlnego żarówek głównego szeregu podano w tablicy. Żarówki mogą pracować w bardzo szerokim zakresie temperatury otoczenia, od najniższych występujących w kraju aż do 70°C.
Tablica. Znamionowy strumień świetlny [Im] żarówek o napięciu 230 V
Moc żarówki | Strumień świetlny żarówek z bańką | |
[W] | przezroczystą | matową |
40 | 430 | 430 |
60 | 730 | 730 |
75 | 960 | 960 |
100 | 1380 | 1380 |
150 | 2200 | 2200 |
200 | 3150 | 3150 |
300 | 5000 | – |
500 | 8400 | – |
1000 | 18800 | – |
Uwaga. Żarówki o mocy do 200 W — z trzonkiem E 27, o mocy zaś powyżej 200 W — z trzonkiem E 40. |
Strumień świetlny i trwałość T żarówek bardzo silnie zależą od wartości napięcia zasilającego U.
Nieznaczne nawet zwiększenie wartości napięcia powoduje znaczne zmniejszenie trwałości żarówek. Zmniejszenie napięcia zwiększa trwałość, ale jednocześnie powoduje znaczne zmniejszenie strumienia świetlnego, co jest zjawiskiem niekorzystnym. Normalna trwałość żarówek wynosi 1000 h.
Do oświetlenia ogólnego takich obiektów jak stadiony, lotniska itp. stosuje się żarówki halogenowe, których bańki oprócz gazu neutralnego zawierają halogeny, tj. takie pierwiastki jak fluor, chlor, brom i jod. Zastosowanie halogenów zwiększa trwałość oraz wydajność świetlną żarówek, ponieważ w żarówkach halogenowych zachodzi proces regeneracyjny, polegający na tym, że w temperaturze około 3000°C następuje powrót do żarnika wyparowanych z niego cząsteczek wolframu. Średnia trwałość lamp halogenowych wynosi 2000 h. Wartości znamionowe strumienia świetlnego lamp halogenowych podano w tablicy.
Tablica. Znamionowy strumień świetlny żarówek halogenowych o napięciu 230 V.
Moc lampy [W] | Strumień świetlny [lm] lamp | Rodzaj trzonka | |
przezroczystych | matowych | ||
40 | 500 | 475 | E 14 |
60 | 840 | 800 | E 14 i; E 27 |
100 | 1600 | 1525 | E 14 i E 27 |
150 | 2550 | – | E 27 |
500 | 10250 | – | E 40 |
1000 | 24000 | – | E 40 |
2000 | 50000 | – | E 40 |